Foto: Een verpleegkundige, fysiotherapeut en
zorg-assistent tonen de Beweegmeter die patiënten dragen.
Onnodig functieverlies tegengaan met de Beweegmeter
Meer bewegen tijdens een ziekenhuisopname helpt patiënten zelfstandig te blijven. Dat is waarom Ziekenhuis Gelderse Vallei de Beweegmeter inzet bij patiënten die 2 of meer nachten worden opgenomen in het ziekenhuis en die in staat zijn om te bewegen. Op 5 verpleegafdelingen van het ziekenhuis is het meten van bewegen nu - net als het meten van de temperatuur en bloeddruk - standaard zorg. Daarmee is het ziekenhuis koploper in Nederland. ‘Uit onderzoek blijkt dat patiënten tijdens een ziekenhuisopname vaak onnodig weinig bewegen. Hierdoor vermindert hun spierkracht tot wel 30 tot 60 procent,’ vertelt fysiotherapeut Flora Strookappe. ‘Wij noemen dat functieverlies. Dit heeft als nadeel dat patiënten meer afhankelijk worden van anderen in hun dagelijks functioneren.’ Flora introduceerde daarom samen met haar collega Soraya Mosterd de Beweegmeter in het ziekenhuis. Flora: ‘Ik ben blij dat de Beweegmeter nu op 5 afdelingen wordt toegepast. Door voor, tijdens en na de opname voldoende te bewegen, kan functieverlies voorkomen worden. Daarom stimuleren wij bewegen continu. De Beweegmeter is een van de instrumenten die we daarvoor gebruiken.’
Beweegdoel
Aan het begin van de ziekenhuisopname stelt de fysiotherapeut een beweegdoel op samen met patiënten die voor de Beweegmeter in aanmerking komen. Vervolgens krijgt de patiënt een Beweegmeter om. Deze zit met een bandje om de enkel vast en registreert bepaalde bewegingen. Zo wordt objectief gemeten hoeveel iemand beweegt. Patiënten kunnen zelf via een groot tv-scherm op de verpleegafdeling zien hoeveel ze op een dag bewogen hebben en hoeveel ze nog moeten bewegen om hun doel te halen. Dit moedigt aan om actiever te zijn tijdens een opname.
De verpleegkundigen, artsen en fysiotherapeuten zien de resultaten in het elektronisch patiëntendossier (EPD) en bespreken dit met de patiënt.
Op basis van onderzoek
Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft bijzondere aandacht voor voeding, bewegen en slaap in de zorg en investeert daar al jaren in. De Beweegmeter is dan ook het resultaat van jarenlang gedegen onderzoek en optimalisatie. Fysiotherapeut Soraya Mosterd: ‘In 2013 startten we met een onderzoek naar wat bevorderend en belemmerend werkt bij bewegen in het ziekenhuis. Al in 2015 draaiden we onze eerste pilot met de Beweegmeter op de afdeling ouderengeneeskunde. Bij ouderen gaat de achteruitgang van spierkracht en conditie namelijk nog veel sneller. Juist voor hen is het dus extra belangrijk om tijdens hun ziekenhuisopname in beweging te blijven. We bleven de Beweegmeter en de toepassing in de zorg verbeteren. In 2018 waren we het eerste ziekenhuis in Nederland waar het mogelijk was om de beweegactiviteiten te volgen in het EPD en nu, in 2022, is het standaard zorg op 5 verpleegafdelingen. Dat is echt uniek.’
Ziekenhuis Gelderse Vallei ontwikkelde in de afgelopen jaren ook het mobiliteitsschema waarop (oudere) patiënten en naasten kunnen zien waar en met welke hulp en hulpmiddelen zij in het ziekenhuis veilig kunnen en mogen bewegen. Ook werd de afdeling ouderengeneeskunde volledig beweegvriendelijk en -stimulerend ingericht, met zelfs een eigen activiteitencafé. Het ziekenhuis is verder medeoprichter van de landelijke expertgroep beweegziekenhuizen, waarin haar zorgverleners scholingen geven en ervaringen delen.