Tentoonstelling topstukken Kröller-Müller Museum in National Gallery London

21 aug , 10:31 Kunst en Cultuur
Medium-Bezoekers in het Kröller-Müller Museum - Visitors in the Kröller-Müller Museum - photo_ Valerie Spanjers
Valerie Spanjers
Bezoekers in het Kröller-Müller Museum

OTTERLO - Het Kröller-Müller Museum werkt samen met de National Gallery in Londen aan de tentoonstelling Radical Harmony: Helene Kröller-Müller’s Neo-Impressionists.

Le Chahut, het schilderij met cancandansers van Georges Seurat, reist voor het eerst naar het Verenigd Koninkrijk. Het vormt het hoogtepunt van deze groots opgezette tentoonstelling, de eerste die het Britse museum volledig wijdt aan het neo-impressionisme. De tentoonstelling is te zien vanaf 13 september 2025 tot en met 8 februari 2026 in de nieuwe Sainsbury Wing van de National Gallery.

Cancandansers
Georges Seurat

Pionier

Helene Kröller-Müller (1869-1939) bracht een van de meest uitgebreide verzamelingen van neo-impressionistische schilderijen bijeen, nog maar twee decennia nadat deze werken werden geschilderd. Ze was niet alleen een van de eerste Europese vrouwen die een grote kunstcollectie samenstelde, maar ook een pionier in het tentoonstellen van moderne kunstwerken op witte muren.

De schilderijen in de tentoonstelling zijn grotendeels afkomstig uit de collectie van Helene Kröller-Müller en laten het radicale werk van Franse, Belgische en Nederlandse kunstenaars zien, uit de periode tussen 1886 en het begin van de twintigste eeuw. Het gaat om werk van kunstenaars als Jan Toorop (1858-1928), Théo van Rysselberghe (1862-1926), Paul Signac (1863-1935), Georges Seurat (1859-1891), Henry van de Velde (1863-1957) en Anna Boch (1848-1936).

In de tentoonstelling zijn ook werken te zien die Helene niet zelf verzamelde. Deze zijn afkomstig uit openbare en privécollecties wereldwijd en van de National Gallery.

Radical Harmony

De tentoonstelling werpt een nieuw licht op het neo-impressionisme. Deze 19de eeuwse kunststroming volgde op het impressionisme. Het serene, meditatieve karakter viel in de smaak bij Helene Kröller-Müller. Deze werken ‘licht & teer, spiritueel van inhoud of van kleur’ zag zij als de perfecte tegenhanger van haar Van Gogh collectie, ‘machtig, dramatisch & zwaar, als hamerslagen, waarvan iedere slag raak is’.

Radical Harmony: Helene Kröller-Müller’s Neo-Impressionists richt zich op de manier waarop deze stroming een van de allereerste pan-Europese kunstbewegingen werd. Het neo-impressionisme was zo radicaal dat sommige critici uit die tijd haar als de dood van de schilderkunst beschouwden. Door de systematische aard, met name door het gebruik van de pointillistische techniek (een strak schema van ontelbare minutieus gestippelde verftoetsen en kleurcombinaties), veranderde de wijze waarop het schilderij tot stand kwam. Volgens critici zou de individualiteit van een kunstenaar, die gewoonlijk tot uiting kwam in zijn penseelstreken, verdwijnen.

De radicale aard van deze werken zal op diverse manieren verkend worden, zowel in de manier waarop ze geschilderd werden als in de politieke opvattingen achter het neo-impressionisme.

Benno Tempel, directeur van het Kröller-Müller Museum: “Bij een internationale samenwerking, door onze werken op een andere locatie te tonen, ontstaan soms nieuwe inzichten. Dat is ook hier het geval. De waardering voor Helene Kröller-Müller en haar voorzienige blik groeit daardoor”.

Radical Harmony: Helene Kröller-Müller’s Neo-Impressionists is samengesteld door Julien Domercq, conservator bij de Royal Academy of Arts, Christopher Riopelle, de Neil Westreich Curator of Post-1800 Paintings bij de National Gallery, en Renske Cohen Tervaert, conservator bij het Kröller-Müller Museum.