Indrukwekkende voorstelling 'De koffer van mijn opa' door René Akihary en Patty Crawfurd'
Zaterdag 3 mei was er in het kader van Journey of Freedom (hieronder link naar: https://ede.nieuws.nl/kunstcultuur/ede-viert-80-jaar-vrijheid-met-de-journey-of-freedom) en de viering van 80 jaar vrijheid, in de Stingerbol de voorstelling 'De koffer van mijn opa' te zien.
Door René Hazeleger
In deze video een fragment van het optreden van Patty en René en beelden van de expositie
Een muzikale vertelvoorstelling over vrijheid, ongelijkheid en de manier waarop verleden en heden met elkaar verweven zijn, uitgevoerd door René Akihary samen met zangeres Patty Crawford. Deze voorstelling werd gepresenteerd in de Stingerbol, waar tot en met 10 mei de koffers van de ‘Journey of Freedom’ tentoongesteld worden.
De koffer van René Akihary symboliseert de strijd om vrijheid van zijn overgrootopa, Izak Akihary. In 1926 trad hij in dienst bij het KNIL en zette zich in voor de Nederlandse belangen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij door de Japanners gevangengenomen en gedwongen om vliegvelden aan te leggen. Na de oorlog vocht hij tegen Soekarno om Nederlands-Indië bij Nederland te houden. In 1951 werd hij met zijn gezin geëvacueerd naar Nederland, waar hij werd gedemobiliseerd. Bij aankomst op 4 mei 1951 werd hij na 25 jaar trouwe dienst op staande voet ontslagen en werd hij stateloos verklaard. Dit betekent dat geen enkel land hem als onderdaan erkent, zelfs Nederland niet, ondanks zijn jarenlange inzet en strijd. Hij overleed in 1978 en werd begraven in Lunteren als stateloos burger.
Als blijk van erkenning heeft de gemeente Ede op 1 mei 2023 de graven van alle Molukse militairen uit de gemeente, waaronder dat van zijn opa, een beschermde status toegekend. Dit houdt in dat nabestaanden geen grafrechten meer hoeven te betalen en dat de graven niet worden geruimd. Door deze beschermde status te geven aan alle Molukse KNIL-militairen onderstreept de gemeente Ede de humanitaire waarde van vrijheid en gelijkheid.
René Akihary, als kleinzoon van zijn opa, heeft zijn erfgoed in de vorm van de koffer meegekregen. Maar niet alleen dat; hij heeft ook het stateloze burgerschap geërfd. Als derde generatie Molukker werd hij in 1951 in Nederland geboren, zonder nationaliteit. Nu, na 73 jaar, is hij nog steeds stateloos.
Als gastdocent bij het Landelijk Steunpunt Gastsprekers WOII-Heden (Steunpunt Westerbork) deelt René Akihary zijn verhaal en vertelt hij op middelbare scholen over de geschiedenis van de stateloze Molukse KNIL-soldaten. Deze onderbelichte geschiedenis verdient een plek in de canon van de Nederlandse geschiedenis.
In deze video een fragment van het optreden van Patty en René en beelden van de expositie
