Mede namens het college van burgemeester mag ik u een gelukkig en gezond nieuwjaar toewensen. En welkom op onze Nieuwjaarsbijeenkomst.
Het is 2018, een nieuw jaar.
En het mooie van een nieuwjaar is…je weet nooit van tevoren wat het zal brengen. In de media las ik afgelopen week allerlei voorspellingen. Dingen die ons dit jaar te wachten staan. Sommige zaken overzichtelijk, de AOW leeftijd is naar 66 jaar, het minimumloon is iets gestegen en de meeste van ons gaan er qua koopkracht op vooruit. Andere dingen wat minder overzichtelijk, welke rampen en tegenspoed staan ons mogelijk te wachten. Er worden altijd voorspellingen in de media gedaan. Maar we weten het niet. En persoonlijk vind ik dat zeer prettig. Sommige dingen moet je willen beïnvloeden, andere zaken kan je niet beïnvloeden en moet je durven loslaten.
Dames en heren, dit is de eerste keer dat ik hier sta als uw burgemeester. En daar ben ik trots op. Ik ben nu ruim 100 dagen burgemeester van Ede en is fijn om te merken hoe snel u mij het gevoel hebt gegeven hier thuis te zijn. En ik moet zeggen, het bevalt mij ook heel goed. Nog steeds heb ik iedere dag als ik naar mijn werk loop – en ik woon hier vlakbij- het gevoel dat ik op vakantie ben. Ik geniet van het groen, de omgeving, natuur, het gebrek aan toch wel overlast gevende meeuwen, maar bovenal geniet ik van de mensen die ik hier tegenkom. Het valt mij op hoe betrokken Edenaren zijn bij hun eigen stad. Betrokken en bereid bij te dragen ook aan de ontwikkeling van Ede. Ik heb het al vaker gezegd…en zeg het nu ook weer, we mogen met z’n allen wel iets trotser zijn op onze woonplaats. Want de echte Edenaar is toch wel heel bescheiden.
De speech die ik tijdens mijn installatie op 8 september jl uitsprak gaf ik als titel: image of Ede..Ik gebruik deze uitdrukking ook consequent voor mijn facebookpagina. Mijn aantekeningen met bevindingen van de afgelopen 100 dagen als burgemeester noem ik ‘Bescheidenheid siert…Máár….’ Bescheidenheid raakt voor mij echt de kern van onze inwoners. Op mijn bevindingen en waarnemingen van mijn eerste 100 dagen kom ik graag zeer binnenkort nog op terug.
Afgelopen dinsdag werd ik geïnterviewd door BNR Nieuwsradio. Het bleek uit de cijfers van het CBS dat Ede een van de weinige gemeente in Nederland is die substantieel gegroeid is. Ede telt op dit moment 114.663 inwoners. Meer dan 1000 nieuwe inwoners konden wij het afgelopen jaar verwelkomen. En niet alleen door hoge geboortecijfers, maar ook doordat veel mensen naar Ede toe verhuizen. En hoe kan dat nou werd mij als vraag gesteld? Deze vraag is natuurlijk vrij simpel te beantwoorden. Ede heeft ontzettend veel te bieden: Een centrale ligging in het land, een geweldige natuur, goede voorzieningen en prachtige huizen. Kijk naar de ontwikkelingen op de Kazerneterreinen, afgelopen maanden zijn er weer verschillende koopcontracten getekend. Maar ook in Park Reehorst of Kernhem wordt er volop gebouwd. En belangrijker nog, er is ook vraag naar. Daarnaast bieden wij ook nog eens een enorm aanbod aan werkgelegenheid. Kijk op de site www.waarstaatjegemeente.nl en zie voor uzelf de hoge scores op het sociaal economisch vlak. Samen met het bedrijfsleven en onderwijs kunnen wij daar nog veel meer uit halen.
Dames en heren, de afgelopen maanden stonden in het teken van kennismaking. En ik heb Ede dus leren kennen als een bescheiden, maar heel bijzondere gemeente. Ede is eigenlijk Nederland in het klein. Aan de ene kant een stad met zijn eigen dynamiek en problematiek. Aan de andere kant het platteland met zijn eigen kenmerken. En de gemeente kenmerkt zich door verscheidenheid: op religieus gebied, op gebied van herkomst van onze inwoners en de sociaal economische diversiteit.
Mijn eerste maanden hebben ik van alle facetten ook al kunnen en mogen proeven. Veel leuke en mooie dingen mogen zien en meemaken. Maar ook minder leuke en zelfs zeer trieste dingen:
Om maar met de deur in huis te vallen.. Ik begin bij een trieste gebeurtenis. Eind november werd ik op de hoogte gesteld van een verkeersongeluk met dodelijke afloop in Harskamp. Een groot leed voor de betrokken families. Ik heb ook met hen contact gehad. Wat het vaak mogelijk nog vervelender maakt is als er sprake is van alcohol bij een ongeval. Het kan niet genoeg benadrukt worden dat alcohol en het deelnemen aan het verkeer niet samengaat. Als gemeente zien wij ook dat er nog teveel ongelukken gebeuren waarbij alcohol of drugs toch een rol spelen. Wij blijven proberen om door verkeersveiligheidsmaatregelen en alcohol en drugspreventie met name jongeren en hun ouders op de gevaren van deze middelen te wijzen en hen daar bewust van te maken. Dit is een serieus en groots probleem.
Mede hiervoor hebben we ook vanaf vorige maand bodycams ingevoerd tijdens de horecadiensten op het Museumplein hier in Ede. Minderjarige jongeren worden gefilmd als zij zich misdragen na alcoholgebruik. Vervolgens worden zij met hun ouders uitgenodigd op het bureau om gezamenlijk het filmpje te bekijken. Het is een pilot, dus ik weet nog geen resultaten, maar vanuit andere gemeenten hoor ik hierover enkel positieve geluiden.
Alleen hoogvliegers
Dames en heren, ik was amper een maand burgemeester en belandde in een volle Reehorst bij een informatieavond over Lelystad. Veel onduidelijkheden, veel terechte vragen bij inwoners, maar zeker ook bij ons als gemeente bestuur. En dat maken we ook kenbaar. En dat werd gezien. Zelfs zondag bij Lubach.. Helaas heeft het nog niet geleid tot een aanpassing van de plannen. Maar wij blijven strijdbaar. Onze kreet blijft: alleen hoogvliegers op de Veluwe!
Maar ook een van de eerste dingen waarmee ik werd geconfronteerd is de fipronil-crisis. Dit begon natuurlijk al in augustus, maar de wonden die dit geslagen heeft bij de betrokken pluimveehouders zijn groot. Veel ondernemers hebben hun zaak hierdoor failliet zien gaan. Ook hier veel persoonlijk leed, waar we met elkaar als gemeenschap aandacht aan moeten besteden.
Waar wij als gemeente heel trots op zijn is de ontwikkeling bij de Kop van de Parkweg. Er zijn veel plekken in Ede waar flink gebouwd wordt, maar dit is er eentje die ik er graag even uitlicht. Al zoveel jaar willen we dit gebied in Ede opknappen. Om veel verschillende redenen lukte dat niet. Het afgelopen jaar is het wel gelukt. Er wordt gebouwd en wel een mooi appartementencomplex en voor de komende jaren staat er veel op de planning. Het gebied wordt echt een stuk mooier.
En waar we ook grote stappen in maken is het bouwen van goedkope woningen. Twee jaar geleden hebben we aangegeven dat er een groot tekort is aan goedkope woningen en dat we versneld 400 woningen gaan toevoegen. En daar zijn we mee bezig en dat gaat goed. Binnen nieuwbouwprojecten worden goedkope woningen gebouwd. Maar ook kantoorpanden, zoals het oude Besampand, worden omgebouwd tot goedkope woningen. Op die manier zorgen we voor een woningaanbod voor iedereen.
Een ander onderwerp dat ik graag even aanstip zijn de initiatieven van bewoners. We zien steeds meer actieve bewoners met ideeën voor hun eigen wijk. Denk bijvoorbeeld aan het inrichten van een speelplek voor kinderen of het onderhouden van de openbare ruimte. Maar het gaat steeds verder, bij de Stadspoort denken bewoners actief mee over verkeer en parkeren en plekken om elkaar te ontmoeten. En dat heeft mooie en goede plannen als resultaat. Ik hoop dat we dit in de toekomst nog veel meer gaan zien.
De transitie van Werk en Inkomen en van de Wmo, heeft zijn beslag weliswaar gekregen, maar de ontwikkelingen gaan door! Samen met zorgaanbieders wordt gekeken naar een nieuwe manier van werken. Die krijgt zijn beslag in de pilot Ede-West. Deze wordt formeel gestart per januari, met de opening van De Wiekslag, maar in de wijk wordt al een periode heel goed samengewerkt. De organisaties en de medewerkers weten elkaar steeds beter te vinden en de kwaliteit van dienstverlening voor de Edenaren stijgt hierdoor. En daar doen we het voor.
Permar is sinds dit moment niet meer. Hiervoor in de plaats komt Werkkracht. Werkkracht is de overheids BV die de matching, bemiddeling en begeleiding van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gaat vormgeven. Dat zijn niet alleen mensen met een bijstandsuitkering, maar ook de mensen die tot voor kort bij Permar werkten. De ontwikkeling van Werkkracht was een enorme opgave die veel heeft gevraagd van de mensen die bij Permar werkten. De Wsw-ers. Zij waren immers vooral bezorgd over hun positie: waar zou hun werkplek blijven. Die duidelijkheid is er nu.
Dames en heren, met de economie in onze gemeente gaat het goed. Dat betekent dat er veel vacatures zijn. Ik las afgelopen week dat we landelijk door de grens van 1 miljoen vacatures gaan dit jaar. Dat is drie keer zoveel als op het dieptepunt van de crisis. De werkloosheidscijfers dalen. En dat is mooi.
Nieuwe bedrijven kozen voor de gemeente Ede. De gronden op bedrijventerrein A12 zijn zogezegd uitverkocht. En ook de komende jaren blijft er in Ede ruimte voor groei van ondernemingen. Op bedrijventerrein Het Laar in Wekerom worden momenteel de laatste kavels verkocht. Verder willen wij binnen afzienbare tijd beginnen met de uitgifte van het Food & Businesspark bij De Klomp. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor uitbreiding bij het World Food Centre, werken we aan een kleinschalig woon-werk gebied in Ederveen. We kunnen, dankzij de in 2017 vastgestelde regio visie op werklocaties, starten met de voorbereidingen voor de uitbreiding van De Stroet in Lunteren en het burgerinitiatief in Ederveen. En als deze klaar zijn komt ook Harskamp in beeld.
Maar ook jonge ondernemers kiezen voor Ede. Je ziet ook in onze binnenstad weer een aantal nieuwe initiatieven tot bloei komen. Er is een nieuw bestemmingsplan voor Ede Centrum in voorbereiding en vanaf februari gaat de nieuwe inrichting voor het Marktplein van start. Een prachtig plein dat uitgevoerd zal worden zoals door inwoners van Ede is gekozen en feitelijk door u zelf is gemaakt.
Op zaterdag 14 oktober stond de Mauritskazerne in Ede volledig in het teken van Food, eten en de verhalen erachter. Het was World Food Day. En het is niet gek dat zij in Ede waren. Ede is de eerste gemeente in Nederland met een wethouder Food. Én Ede is onderdeel van de regio FoodValley.
Een mooie mijlpaal en erkenning van alle inspanning die de 8 gemeenten en instellingen in de Regio FoodValley leveren is het feit dat we dit jaar in het regeerakkoord genoemd werden. Onze ambitie is om in 2025 de internationale topregio te zijn op het gebied van agrifood. Het waarborgen van een gezonde leefomgeving voor mens en dier is een van onze uitgangspunten, wij werken hier hard aan en de vermelding in het regeerakkoord is een mooie erkenning hiervan.
Dames en heren, op de vele maatschappelijke organisaties binnen onze gemeente kunnen we met recht trots zijn. Het zijn er teveel om op te noemen. Want het lijkt soms of de samenleving verhardt. Dat mensen steeds meer op zichzelf zijn gericht. Individualisering. Robotisering. Automatisering. Berichten uitwisselen gaat via Twitter en Facebook. Meer en meer gaat in beelden. Persoonlijke boodschappen versturen we via email en whatsapp. Het lijkt alsof we elkaar niet meer echt spreken. Alsof we elkaar niet meer in de ogen durven of willen kijken. Tegelijkertijd zie ik: het lijkt zo, maar ís niet zo! Gelukkig! Er is nog contact en er is nog ontmoeting!
Ik was net voor de kerstvakantie bij de netwerkbijeenkomst van Dien je Stad. Een grote opkomst, een groot aantal vrijwilligers en betrokken mensen in Ede. In Ede kijken we naar elkaar om. Ede maken we samen. En dat is misschien nog wel het allermooiste. Afgelopen jaar werden wij uitgeroepen tot gelukkigste gemeente van Nederland. Een fantastisch mooi resultaat, waarover al veel gesproken is. Maar ook iets waarop ú trots mag zijn. Want dit doen we met elkaar. En als burgemeester is dat een van de mooiste dingen die je kan tegenkomen in je werk.
Dames en heren, sinds september ben ik lid van een hardloopclub hier in Ede. Dat betekent dat ik elke maandag of woensdagavond toch zeker 10 kilometer afleg door de straten en bossen van Ede. Daarnaast ben ik een fervent mountainbiker. Een mooie manier om ontspanning te zoeken, maar meer nog een mooie manier om Ede op een andere manier te leren kennen. Elke keer word ik getroffen door de rust, de ruimte en de schoonheid van de natuur die ik tegenkom. En zo heb ik al met al ruim 300 kilometer afgelegd. Ede bestaat voor 90% uit groen. En om dit groene karakter te behouden hebben we een overzicht gemaakt van alle waardevolle en monumentale bomen in de gemeente Ede. 21.000 in totaal! Een enorm aantal. En ik heb ze nog lang niet allemaal gezien.
Vanaf februari komt de film WILD in de bioscopen. U zag de flyer hiervan al op uw uitnodiging voor vandaag. De première hiervan vindt plaats in Cinemec in Ede. En daar zijn we trots op. De vos, het edelhert en het wilde zwijn hebben getekend voor de hoofdrol. Andre van Duin staat garant voor een meeslepende vertelling. Mijn advies aan u: ga kijken en geniet van de schoonheid die u getoond wordt!
In Ede: het hart van de Veluwe!
