Wageningen, Stad der Bevrijding, koestert 80 jaar vrijheid met inhoudelijk programma op 4 & 5 mei
Ruim 50 (internationale) WOII-veteranen, Poolse premier Donald Tusk, minister-president Schoof, 12 internationale militaire samenwerkingspartners, Rondé, Douwe Bob, Roxy Dekker en vele andere verschilmakers in de programmering van Wageningen45
WAGENINGEN - Op 4 & 5 mei herdenken we oorlogsslachtoffers en koesteren we de vrijheid vanuit Wageningen: Stad der Bevrijding.
Het Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 (Wageningen45) presenteert in dit unieke jubileumjaar waarin we stilstaan bij 80 jaar vrijheid. Ankerpunten in het programma zijn: Vuur van de Vrijheid en Bevrijdingsvuurestafette (4 mei, 23.00 uur NPO 1), Start Nationale Viering van de Bevrijding (5 mei, 10.30 uur) met de Nationale Herdenking Capitulaties 1945, de 5 mei-lezing & het Vrijheidsdefilé, het Bevrijdingsfestival Gelderland 2025 (5 mei, 13.00 uur). De recente oorlogen en onrust in de wereld zorgen ervoor dat voor veel (jonge) generaties de waarde van vrede, vrijheid en veiligheid heel voelbaar onder druk staat. Daarom is het belangrijk om de vrijheidsboodschap zo breed mogelijk te verspreiden! Bekijk het hele programma op Wageningen45.nl.
In dit bijzondere jubileumjaar waarin we 80 jaar vrijheid markeren, bezoeken ruim 50 (internationale) WOII-veteranen de ‘Stad der Bevrijding’, Wageningen. De internationale veteranen arriveren tussen 1 en 3 mei uit Canada (25 veteranen) en het Verenigd Koninkrijk (20). Naar verwachting zullen 10 van de 41 in leven zijnde Nederlandse WOII-veteranen op 5 mei aanwezig zijn bij de start Nationale Viering van de Bevrijding in Wageningen. In de nacht van 4 op 5 mei wordt het Nationale Bevrijdingsvuur ontstoken door veteranen Mervyn Kersh (100) uit het Verenigd Koninkrijk en Nick Janicki (101) uit Canada. Zij ontsteken het Bevrijdingsvuur samen met burgemeester van Wageningen, Floor Vermeulen tijdens Vuur van de Vrijheid (22.50 uur, NPO 1). Het ontsteken van het vuur markeert de overgang van 4 op 5 mei.
4 mei 2025: herdenken van oorlogsslachtoffers, Vuur van de Vrijheid (NOS) en 5.000 deelnemers bij de Nationale Bevrijdingsvuurestafette
12.15 uur - Opening lokale Herdenkingexpositie
De Wageningse 4 mei Werkgroep organiseert opnieuw een herdenkingsexpositie, waarin de verhalen van inwoners uit het ‘Wageningen van toen’ centraal staan. Ooggetuigen delen hun persoonlijke herinneringen, terwijl historici en andere betrokkenen bijdragen met onderzoek en (beeld)materiaal over Wageningen en de Tweede Wereldoorlog. De expositie, die door de jaren heen door jong en oud is bezocht en gewaardeerd, blijft groeien. Dit jaar is de tentoonstelling te bezoeken op 3 en 4 mei in de Grote Kerk op de Markt. De officiële opening, door burgemeester Floor Vermeulen & directeur van Wageningen45 Chris Janssen, vindt plaats op 4 mei om 12.30 uur met de onthulling van nieuwe banieren, gewijd aan het thema ‘vrouwen in het Wageningse verzet’.
19.00 uur - Stille Tocht & Dodenherdenking
Op 4 mei herdenken we in heel Nederland de slachtoffers die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen of geweld tijdens vredesmissies om het leven zijn gekomen. In Wageningen staan we in het bijzonder stil bij onze eigen stadsgenoten die het slachtoffer werden, en bij wat de oorlog voor hen en onze gemeenschap heeft betekend.
Dit jaar start de Stille Tocht voor het eerst in het Torckpark, om 19.00 uur. Rond 19.50 uur komt de stoet aan bij het ‘Monument voor de Gevallenen’ aan de Costerweg. Daar vindt om 20.00 uur de Nationale Dodenherdenking plaats, met twee minuten stilte, gevolgd door het zingen van het Wilhelmus en een kranslegging.
22.50 uur - ‘Vuur van de Vrijheid’ & ontsteken Nationaal Bevrijdingsvuur (23:00 uur, NPO1)
We sluiten 4 mei af met het programma ‘Vuur van de Vrijheid’, een live-uitzending van de NOS vanaf het 5 Mei Plein voor Hotel de Wereld. Muziek, verhalen en voordrachten die het thema (on)vrijheid belichten, vormen in dit programma de symbolische brug tussen herdenken op 4 mei en het vieren van vrijheid op 5 mei. Met optredens en voordrachten van onder anderen Douwe Bob, Maan, Angela Groothuizen, Sinan Can, Michelle David, Blaudzun en Sven Hammond. Aan het einde van de uitzending wordt het Nationaal Bevrijdingsvuur ontstoken door twee WOII-veteranen en burgemeester Floor Vermeulen: de overgang van 4 op 5 mei. Vervolgens brengen veertien verschilmakers van nu, waaronder Jessica de Abreu en Sipke Jan Bousema, het vuur uit naar de veertien Bevrijdingsfestivals in het land. ‘Vuur van de Vrijheid’ is een coproductie van de NOS, Theater na de Dam, XSAGA en Wageningen45. Er is beperkt ruimte voor publiek langs het 5 Mei Plein.
00.00 uur - Nationale Bevrijdingsvuurestafette 2025
In de nacht van 4 op 5 mei verspreidt het Nationaal Bevrijdingsvuur zich vanuit Wageningen door heel Nederland. Een recordaantal van ruim 5.000 lopers, verdeeld over 229 loopgroepen uit 201 gemeenten (twee derde van het land) verzamelt zich in de Stad der Bevrijding om het vuur op te halen op het 5 Mei Plein. In estafettevorm brengen zij het Bevrijdingsvuur lopend terug naar hun eigen gemeenten, van Maastricht tot Groningen. Zo bereikt het vuur iedere provincie en wordt de vrijheid die we op 5 mei koesteren letterlijk en symbolisch doorgegeven.
5 mei 2025: staat in het teken van het 'koesteren van de vrijheid', Start Nationale Viering van de Bevrijding & Bevrijdingsfestival Gelderland
10.30 uur - Start Nationale Viering van de Bevrijding
Op 5 mei vormt Wageningen als Stad der Bevrijding het decor voor de start van de Nationale Viering op 5 mei. In dit lustrumjaar koesteren we 80 jaar vrijheid met een bijzonder programma dat live door de NOS wordt uitgezonden op NPO 1 vanaf 10.30 uur. De Nationale Herdenking Capitulaties 1945, de 5 mei-lezing en het Vrijheidsdefilé komen dit jaar samen in een extra lange uitzending vanaf het 5 Mei Plein in Wageningen. Een passend programma met onder andere de 5 mei-lezing door de Poolse premier Donald Tusk, speech van de minister van Defensie, vlaggenceremonie, fly-past, het Vrijheidsdefilé met ruim 2.500 deelnemers inclusief militaire detachementen uit 12 landen. Dit unieke programma komt tot stand door een samenwerking van provincie Gelderland, gemeente Wageningen, Nationaal Comité 4 & 5 mei & Wageningen45.
Tijdens de Nationale Herdenking Capitulaties 1945 wordt de bevrijding van Nederland herdacht. Hierbij zijn minister van Defensie Brekelmans, de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht, prof. mr. Pieter van Vollenhoven, 10 militaire attachés, 20 ambassadeurs en ruim 50 (internationale) WOII-veteranen aanwezig. Tijdens deze ceremonie, met herkenbare vlaggenceremonie en flypast, komt de ‘Ode aan de Veteranen’ terug, waarbij middelbare scholieren zijn gevraagd te reflecteren op de heldendaden van onze veteranen.
Op Bevrijdingsdag wordt de 5 mei-lezing gegeven door een bijzondere buitenlandse gast: de Poolse premier Donald Tusk. In de jaren negentig was Tusk parlementslid, en onder meer vicevoorzitter van de senaat. In 2001 was hij een van de initiatiefnemers voor de oprichting van een nieuwe centrumpartij, waarvan hij in 2003 de leider werd. In 2007 werd hij premier van Polen. Hij bekleedde dit ambt zeven jaar lang, wat hem tot de langstzittende premier van democratisch Polen maakte. In 2023 werd hij herkozen als premier. Sinds begin dit jaar is Tusk namens Polen voor een half jaar voorzitter van de Europese Unie.
Op 5 mei eren we WOII-veteranen en markeren we de internationale militaire samenwerking vanaf 1945 tijdens het Vrijheidsdefilé. In Wageningen begon de vrijheid die we in Nederland sinds 5 mei 1945 kennen. De bevrijding door de geallieerden was ook de start van een brede internationale militaire samenwerking. Tot op de dag van vandaag beschermen we met onze internationale partners vrede en veiligheid. Dat maken we zichtbaar in het Vrijheidsdefilé met de deelname van buitenlandse militaire detachementen uit: Canada, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Noorwegen, Oekraïne, Polen, Slowakije, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk en Verenigde Staten. Daarnaast zal ook een afvaardiging van het NATO-hoofdkwartier in Brunssum, Allied Joint Forces Command Brunssum (JFCBS), deelnemen aan het Vrijheidsdefilé. De aanwezige (internationale) WOII-veteranen blijven uiteraard, net zoals voorgaande jaren, het defilé aanvoeren. Na de WOII-veteranen zullen de buitenlandse militaire detachementen van actief dienende militairen in meerdere clusters deelnemen aan het Vrijheidsdefilé, met in totaal 2.500 deelnemers.
13.00 uur - Symbolische start Bevrijdingsfestivals door minister-president Schoof
Om 13.00 uur zal minister-president Schoof het Bevrijdingsvuur ontsteken op het hoofdpodium van het Bevrijdingsfestival Gelderland. Hiermee worden de 14 Bevrijdingsfestivals verspreid door het hele land officieel geopend. Het ontsteken van het Bevrijdingsvuur is de afsluiting van de live-uitzending door de NOS op NPO1. Aansluitend zal de minister-president de aanwezige pers te woord staan.
13.00 uur - Bevrijdingsfestival Gelderland
Met het ontsteken Bevrijdingsvuur op het hoofdpodium barst ook in Wageningen het Bevrijdingsfestival los en zal de vrijheid muzikaal gekoesterd worden op 15 podia verspreid door de hele stad. Met een programmering ‘voor en door Wageningen’ bieden we graag een podium aan veelbelovend talent én professionele musici. Bekende namen zoals Rondé (13.00 uur), Zoë Tauran (15.30 uur), Roxy Dekker (18.30 uur) & Douwe Bob (20.15 uur) helpen daarnaast om de vrijheidsboodschap bij een groot (jong) publiek over te brengen. Daarnaast zijn er 15 podia door het stadscentrum van Wageningen, samen vormen zij het Bevrijdingsfestival Gelderland. Bekijk de hele line-up van het Bevrijdingsfestival op Wageningen45.nl.
17.30 uur - Vrijheidsmaaltijd in het Vrijheidskwartier
Bij het vallen van de avond schuiven we aan voor de Vrijheidsmaaltijd op de Generaal Foulkesweg. Aan een tafel van maar liefst 400 meter is plaats voor zo’n 800 dinergasten. 100 kaarten worden ter beschikking gesteld aan de lokale AZC’s en minima via de Voedselbank. Samen zullen alle gasten de vrijheid koesteren met heerlijk eten uit de wereldkeuken, muziek en cultuur. De kaarten voor de Vrijheidsmaaltijd 2025 zijn bijna uitverkocht. Wageningen45 presenteert de Vrijheidsmaaltijd in samenwerking met Food of Cultures, Bblthk Wageningen, Hotel de Wereld en het Vrijheidskwartier.
